AD: Kosten rijbewijs stijgen fors mede door chaos bij het CBR!

Volgens Consumentenbelang Autorijbewijs (VCBA) stijgt het aantal jongeren dat geen rijbewijs heeft in rap tempo. De laatste jaren is er sprake van een daling in het aantal jongeren dat het rijbewijs haalt, vooral in stedelijke gebieden en bij jongeren onder de 25 jaar. De kosten van het rijbewijs lopen extra op, omdat het CBR structureel de kritieke prestatie indicator (kpi) niet haalt. Voor 2026 en daarna verwachten kenners opnieuw structureel lange wachttijden; tot wel een half jaar! Een artikel in het Algemeen Dagblad bevestigt de forse stijging van de kosten voor het rijbewijs door de chaos bij het CBR.

bij de samenstelling van dit bericht is gebruik gemaakt van kunstmatige intelligentie (AI)

Feiten & cijfers (algemeen beeld tot 2024)

• Het aantal jongeren (17-24 jaar) met een rijbewijs is de afgelopen 10 jaar met bijna 10% gedaald, vooral in grote steden zoals Amsterdam, Utrecht en Rotterdam.
• In landelijke gebieden blijft het percentage jongeren met een rijbewijs nu nog wel relatief hoog.
• Jongeren wachten gemiddeld langer om zich aan te melden voor rijlessen dan vroeger.
• Jongeren moeten door de chaos bij het CBR rekening houden met 500 tot 1000 euro extra kosten om lange wachttijden bij het CBR te overbruggen.

Oorzaken van de daling

1. Kosten
   Rijlessen en examens zijn duur. Een gemiddeld rijbewijs kostte volgens het CBR (december 2023) al €3.150. Volgens de berekening van VCBA is dat inmiddels met minimaal 25% gestegen. Door structureel lange wachttijden (tot wel een half jaar) voor een praktijkexamen moeten jongeren vaak nog gemiddelde 500 euro extra kosten maken voor rijlessen om de wachttijd te overbruggen. Hierdoor lopen de kosten voor de rijopleiding en examens al snel op tot 4000 euro of meer.
2. Openbaar vervoer en alternatieven
   In steden is het OV vaak goed geregeld. Jongeren gebruiken liever de trein, bus, metro of kiezen voor fietsen, e-bikes en deelscooters (zoals Felyx en GO Sharing).
3. Veranderende prioriteiten
   Jongeren hechten tegenwoordig meer waarde aan duurzaamheid, flexibiliteit en gemak. Een auto bezitten wordt minder belangrijk gevonden.
4. Verstedelijking
   In stedelijke gebieden zijn er meer parkeerproblemen, hogere kosten voor autogebruik, en minder noodzaak voor een auto.
5. Toename thuiswerken/studeren
   Minder dagelijkse verplaatsingen, vooral sinds de coronapandemie, verminderen de noodzaak voor een rijbewijs.

Voorbeeld: CBS-cijfers (2023)

• Slechts 61% van jongeren van 17-20 jaar had een rijbewijs (10 jaar eerder was dat nog ruim 70%).
• In grote steden zoals Amsterdam ligt dit percentage zelfs onder de 50%.

Verwachting voor de toekomst

De verwachting is dat deze trend zich zal doorzetten, tenzij:

• Er fiscale voordelen komen voor jongeren met een rijbewijs.
• De problemen bij het CBR, na een onderzoek door de Tweede Kamer, worden opgelost.
• OV duurder of minder betrouwbaar wordt.
• Er meer nadruk komt op autorijden buiten de stad.